Η ζωή ενός Πειραιώτη, λίγα χαρτιά σε έναν διάφανο φάκελο.

                                                                                 
                                                                                  Γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης.

Θα πρέπει να λυπάται κανείς για το σύντομο πέρασμα του ανθρώπου από την ζωή. Καρδιοχτύπια, ανάσες, χρόνια δημιουργικά, αγωνίες, απορρίψεις, επιβραβεύσεις, στιγμές προσωπικές, κοινωνικές, επαγγελματικές, ξένοιαστες ή έντονες καταστάσεις κι εμπειρίες που σφυρηλατούν, χαλιναγωγούν, πλάθουν και αναδεικνύουν χαρακτήρες, κινήσεις που συνθέτουν πράξεις και έργα, πέφτουν στο αβυσσαλέο κενό της ανυπαρξίας.

Να είμαστε αγχωμένοι, φοβισμένοι, ταπεινοί στην ιδέα του χαμού ή ψυχροί, συγκαταβατικοί και εξοικειωμένοι; Το θέμα είναι προσωπικό, συναισθηματικό και δεν υπόκειται σε κανόνες.

Δεκαπέντε χρόνια πριν.

25 Οκτωβρίου 2000.

Ανέβηκα στον επάνω όροφο της πολυκατοικίας κοντά στην πλατείας Φρεαττύδας  που έμενα και συνομίλησα για ακόμα μια φορά με την γηραιά κυρία Μαρία Κουτζούκη. Γνώριζε την αγάπη μου για τον Πειραιά και την «μανία» μου να συγκεντρώνω κάθε τι που θα χρησίμευε στην έρευνα και στην συγγραφή των κειμένων μου. Τότε, μεταξύ των άλλων περιοδικών, έγραφα στην εφημερίδα ΠΕΙΡΑΪΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ του Σωτήρη Σουκαρά.

Σοβαρή, συγκρατημένη, επικοινωνιακή, συζητούσαμε για τα παλιά και ειδικά για τα χρόνια του πολέμου και τους βομβαρδισμούς. Όπως είχα γράψει και στο άρθρο μου «Βομβαρδισμός Πειραιά», βλέπε παρόν blog, ανάρτηση της 21 Αυγούστου 2013, εκείνη μου μίλησε για την Καλλιόπη Αντζουλάκου που ήταν μαθήτρια της Επαγγελματικής και Οικοκυρικής Σχολής Θηλέων του Δήμου Πειραιώς. Στον βομβαρδισμό της 11^ης Ιανουαρίου 1944 μπήκε στο καταφύγιο της Ηλεκτρικής και γλύτωσε τον θάνατο από ασφυξία επειδή ένιωσε με μια φίλη της δυσφορία και βγήκαν τραβώντας προς την Αγία Σοφία.      

Μου είπε ότι αρκετά χρόνια πριν, στα 1988 είχε χάσει τον αδελφό της Γεώργιο Αντζουλάκο. Η χήρα πλέον γυναίκα του, έβαλε σε έναν φάκελο μερικά ατομικά του χαρτιά και της τα παρέδωσε, έτσι για να μην τα πετάξει η ίδια, και με τον λόγο ότι ίσως να τα ήθελε για να τον θυμάται. Επειδή δεν ήταν απαραίτητα και εκείνης, αποφάσισε να μου τα δώσει με χαρά, ξέροντας ότι σε εμένα θα ήταν περισσότερο χρήσιμα.

Πέρασαν δεκαπέντε χρόνια αναμονής.

Με συγκίνηση, με ευερέθιστα, τεντωμένα από την ένταση νεύρα για αναμνήσεις γεγονότων που αναμοχλεύτηκαν, ξανακοίταξα το περιεχόμενο του διάφανου φακέλου και το αναλύω προς τέρψιν του εαυτού μου και των διαδικτυακών φίλων μου.

1952. Βασιλικόν Ναυτικόν. Φύλλον απολύσεως (Κυανής Λωρίδος). Ο Γεώργιος Αντζουλάκος του Νικολάου και της Σταυρούλας γεννήθηκε στα 1927 στον Πειραιά. Διέμενε στον Άγιο Δημήτριο Πειραιά, στην οδό Καλλικρατίδος 36. Απόφοιτος της Σχολής Μηχανικών ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ. Υπηρέτησε στο Β.Ν. (κυρίως στο Α/Γ ΑΛΦΕΙΟΣ) από τις 4 Οκτωβρίου 1948 έως 16 Φεβρουαρίου 1952. Απολύθηκε από το Κ.Ε. Πόρου ως Έφεδρος Υποκ. Β΄ Μηχανικός. «Επεδείξατο διαγωγήν ΕΞΑΙΡΕΤΟΝ». «Ικανότητα ΑΡΙΣΤΗΝ». Υπογράφει ο διοικητής πλοίαρχος Γ. Δημητρακόπουλος. Ο ταμίας βεβαιώνει: «Ετροφοδοτήθη μέχρι και της σήμερον. Εμισθοδοτήθη λαβών δίμηνων αποδοχών».

     

Εν Αθήναις τη 24 Ιουνίου 1955. Δίπλωμα μηχανικού ατμομηχανών Γ΄ τάξεως. Η κόκκινη ανάγλυφη σφραγίδα γράφει «ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ» και περιμετρικά «ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΝ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ». Το έγγραφο είναι διπλωμένο στα τέσσερα, τοποθετημένο σε σκληρό μαύρο κάλλυμα, η μία πίσω πλευρά του κολλημένη στο εσώφυλλο, οπότε ανοίγει με ευκολία. Επικυρώνεται με χαρτόσημο 50.000 δραχμών. Το Υπουργείο,  μεταφέρθηκε στο μέγαρο του Τ.Π.Α.Ε.Ν. στην Γρηγορίου Λαμπράκη και Σωτήρος, στα 1954 επί δημαρχίας Γεωργίου Ανδριανόπουλου. Για αυτό το δίπλωμα γράφει ακόμα «Εν Αθήναις».

1955/1956. Έντυπο διαστάσεων 11,7Χ8,5 σ. 52 με σκληρό καφετί εξώφυλλο. Εν Πειραιεί. Τύποις Ν. Μυτιληναίου. Σωτήρος 10. 1949. «Δελτίον Ταυτότητος» με την φωτογραφία του Γεωργίου Αντζουλάκου. Πατρίς «Πειραιεύς». Αριθμός Μητρώου Εργάτου Θαλάσσης 4727. Αριθμός Διπλώματος Γ΄ 2520. Περικλείει το «Καταστατικόν Πανελληνίου Ενώσεως Μηχανικών Εμπορικού Ναυτικού» σε 39 άρθρα.  

Η Ένωση είναι μετεξέλιξη του Ατμομηχανουργικού Συνδέσμου «ο Προμηθεύς» που ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 1901. [Σε κείμενο του δημοσιογράφου φίλου μου Δημήτρη Σέρβου (1927-2012) στον ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ της 10.3.2001 διαβάζουμε: Μια από τις δραστηριότητες της Ένωσης Μηχανικών, στα πρώτα βήματά της, ήταν η ίδρυση Λέσχης των μελών της που είχε τίτλο «ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ», από την οποία προήλθε αργότερα η ομώνυμη Νυχτερινή Σχολή Μηχανικών]. Με τις αποφάσεις 3 και 268 του 1919 αναγνωρίστηκε ως επαγγελματικό σωματείο με ταμείο αλληλοβοηθείας που έλαβε την επωνυμία «Πανελλήνιος Ένωσις Μηχανικών των Εμπορικών Ατμοπλοίων και Βιομηχανικών Εργοστασίων». Μετονομάστηκε σε «Πανελλήνιος Ένωσις Μηχανικών Εμπορικού Ναυτικού». Η τροποποίηση του καταστατικού υποβλήθηκε στο Πρωτοδικείο Πειραιώς τον Οκτώβριο και εγκρίθηκε τον Νοέμβριο του 1949. Οι τελευταίες οκτώ σελίδες είναι χωρισμένες σε 12 τετράγωνα που αντιστοιχούν στους μήνες των ετών 1950 έως 1957. Ο Γεώργος Αντζουλάκος είχε εξοφλήσει συνδρομή την περίοδο από Ιούνιο 1955 έως Δεκέμβριο 1956. Η μικρή σφραγίδα γράφει: «Π.Ε.Μ.Ε.Ν. ΕΞΩΦΛΗΘΗ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ».

 

Υπουργείον Συγκοινωνιών και Δημοσίων Έργων. Τεχνική Διεύθυνσις Αυτοκινήτων. Εν Αθήναις τη 3-5-1958. Άδεια οδηγού αυτοκινήτου επαγγελματική. Επιβατικού κλάσεως: Πρώτης. Επεκτάσεις της άδειας έγιναν στις 31.1.1969 έως 31.1.1974, 22.2.1974 έως 8.2.1979, 3.2.79 έως 3.2.84. Το φυλλάδιο είναι ταλαιπωρημένο λόγω χρήσης. Σε όλα τα έντυπα με ικανοποίηση βρίσκουμε επικολλημένη την φωτογραφία του Γεωργίου Αντζουλάκου.

Εν Πειραιεί τη 14^η Απριλίου 1962. Πτυχίο της Σχολής «Αρχιμήδης». Διαστάσεις 29,5Χ39,5. Ο Γεώργιος Αντζουλάκος πήρε το πτυχίο του στα 1947 με βαθμό «Καλώς δεκατέσσαρα». Υπογράφει μάλλον ο Τάσος Ιωάννου Βουλόδημος (1904-1994), μαθηματικός, συγγραφέας, λογοτέχνης, ιδρυτής των σχολών «ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ», μετέπειτα βουλευτής και δήμαρχος Πειραιά (1975-1978).

 

1967. Εκλογικό βιβλιάριο του Γεωργίου Αντζουλάκου με χρονολογία έκδοσης στις 19 Μαΐου 1967, δηλαδή σε λιγότερο από ένα μήνα μετά την επιβολή της δικτατορίας. Αύξων αριθμός βιβλιαρίου, 7.        Ο αναφερόμενος ψήφισε και στα δύο δημοψηφίσματα της επταετίας (ΝΑΙ - ΟΧΙ), στον Πειραιά την Κυριακή 29.9.1968, στο Παλαιό Φάληρο την Κυριακή 29.7.1973. Έτσι το παρόν μετατρέπεται σε ιστορικό ντοκουμέντο. Οι υπόλοιπες σελίδες είναι κενές. Διεύθυνση κατοικίας, οδός Κρόνου 10. 

Στον ίδιο φάκελο είχα τοποθετήσει τον Κανονισμό της Επαγγελματικής και Οικοκυρικής Σχολής Θηλέων του εκπαιδευτικού οργανισμού «ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ». Το έντυπο, μου έκανε δωρεά η Μαρία Σουκαρά στις 23 Οκτωβρίου 2000. Δεν αναφέρεται χρονολογία έκδοσης. Δυστυχώς για τον «Αρχιμήδη», ενώ υπήρξε σημαντικό πειραϊκό εκπαιδευτήριο διατίθενται μόνο αποσπασματικές πληροφορίες. Κάθε λοιπόν λιθαράκι που θα προστίθεται στο διαδίκτυο, θα βοηθάει στην καλλίτερη και αποτελεσματικότερη γνώση της δράσης του και θα αποφεύγονται τυχόν λάθη. Η Σχολή Θηλέων ιδρύθηκε στα 1945. Αργότερα λειτούργησε στην νέα πτέρυγα του ιδιόκτητου κτηρίου, δεξιά του παλαιού, στην γωνία ΙΙ Μεραρχίας 23 και Κουντουριώτου. Επί της Κουντουριώτου 182 άνοιξε από τον Φεβρουάριο του 1964 το θέατρο ΑΥΛΑΙΑ με επιχειρηματία τον Μπάμπη Αθ. Κράλιοβιτς. Όπως αναφέρει ο Κράλιοβιτς σε ένα θεατρικό πρόγραμμα, δημιουργός του θεάτρου ήταν ο διευθυντής του «ΑΡΧΙΜΗΔΗ» Γεώργιος Βουλόδημος, γιατρός και λογοτέχνης (γνωστός για τα βιβλία του «Ταξίδι στ’ άστρα» και «Ατλαντίδα»).

      

Ας ρίξουμε μια ματιά στις οκτώ σελίδες του:

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ

1) ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ

Σκοπός της Οικοκυρικής και Επαγγελματικής Σχολής «Αρχιμήδους» είναι να δώση εις τας νεαράς Ελληνίδας μαζύ με την γενική μόρφωσι, την γνώσι της οικοκυρικής και μιάς γυναικείας τέχνης χρησίμου για τον βιοπορισμό.

2) ΕΓΓΡΑΦΗ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ

Εις την Σχολήν εγγράφονται όσες μαθήτριες έχουν απολυτήριον της ΣΤ΄ τάξεως του Δημοτικού Σχολείου (δημοσίου ή ιδιωτικού) άνευ εξετάσεων. Η φοίτησις είναι πενταετής.

3) ΜΑΘΗΜΑΤΑ.

Διδάσκονται: Θρησκευτικά, Ελληνικά, Αριθμητική, Γεωμετρία, Χημεία, Φυσική Ιστορία, Γαλλικά, Ελεύθερον και Διακοσμητικόν Σχέδιον, Ιστορία Τέχνης, Αισθητική Αγωγή, Κοπτική-Ραπτική (εξωτερικής και εσωτερικής αμφιέσεως), Κέντημα (χειρός και μηχανής), Χειροτεχνία, Πλεκτική (χειρός και μηχανής), Μαγειρική, Οικ. Οικονομία, Βρεφοκομία, Υγιεινή, Γυμναστική.

4) ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΝ

Η εκπαίδευσις γίνεται από διδακτικό προσωπικό τελείως ειδικευμένο, με πείραν και μόρφωσιν αρτίαν.         

5) ΜΕΘΟΔΟΣ

Η διδασκαλία γίνεται με όλους τους κανόνας της εφηβικής ψυχολογίας και της νέας παιδαγωγικής.

6) ΔΙΔΑΚΤΗΡΙΟΝ

Το διδακτήριον πληροί πάντας τους απαιτουμένους όρους από απόψεως αρχιτεκτονικής, υγιεινής και παιδαγωγικής.

7) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΝ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ

Η Σχολή διαθέτει ειδικά εργαστήρια εξωπλισμένα με όλα τα μέσα για την τελεία εκμάθησι των μαθημάτων που διδάσκονται σύμφωνα με το εγκεκριμένο πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας π.χ. Εργαστήρια Κοπτικής, Κεντήματος, Σχεδίου, μαγειρικής (με όλα τα ηλεκτρικά είδη), Πλεκτικής. Έχει ηχητικόν κινηματογράφον, επιδιασκόπιον, βιβλιοθήκην κ.λ.π. [Επιδιασκόπιον: μηχάνημα προβολής διαφανειών]

8) ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ-ΕΚΔΡΟΜΑΙ

Οι εκπαιδευτικές επισκέψεις γίνονται συστηματικά ώστε ο σχολικός εκδρομισμός να έχει πλήρη απόδοσι και οι μαθήτριες να αποκτούν γνώσεις για την ιστορία της Ελλάδος, την μυθολογία της, την λαογραφία της, τα αρχαία και νεώτερα μνημεία της κ.λ.π.

Επεξηγήσεις δια τους γονείς και κηδεμόνας. Η αρτία μόρφωσις που δίδεται στις μαθήτριές μας τις καθιστά κατάλληλες για τη ζωή.

Επομένως εφιστώμεν την προσοχήν σας και σας συνιστώμεν και πάλιν να σπεύσετε να εγράψετε τα κορίτσια σας στην Επαγγελματική και Οικοκυρική  Σχολή «Αρχιμήδους», διότι ο αριθμός των μαθητριών είναι περιωρισμένος.

Πληροφορίαι λεπτομερείς καθημερινώς στα Γραφεία της Σχολής – Μεραρχίας 23, Πειραιεύς – Τηλέφ. 475-367 και 472-004.

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ

α) Αι απορριφθείσαι εις τας εισαγωγικάς εξετάσεις των Γυμνασίων ή άλλων Σχολών γίνονται δεκταί άνευ εξετάσεων.

β) Αι άποραι μαθήτριαι απαλλάσσονται ολικώς μερικώς των διδάκτρων.

γ) Αι αριστεύουσαι μαθήτριαι εις επιμέλειαν, λαμβάνουν χρηματικά βραβεία.

Το σήμα των σχολών «ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ».

Από πληροφορίες μου, σας μεταδίδω ότι μαθήτριες της σχολής συμμετείχαν στις παρελάσεις των εθνικών επετείων. Μια αίθουσα η οποία χρησίμευε για τις εκθέσεις των έργων των κοριτσιών, είχε την ονομασία «αίθουσα ΙΩΑΝΝΟΥ ΒΟΥΛΟΔΗΜΟΥ»,από τον Ιωάννη Κ. Βουλόδημο (1866 ή 1870-1928), πατέρα των αδελφών Τάσου και Γεωργίου.